Als je lichaam dwarszit: de invloed van fysieke uitdagingen op je mentale welzijn

Je kent het vast wel: als je je lichamelijk niet goed voelt, dan heeft dat vaak ook invloed op hoe je je mentaal voelt. Die aanhoudende vermoeidheid door een ziekte, de beperkingen na een blessure, of de nasleep van een medische behandeling... Het raakt niet alleen je lichaam, maar ook je gedachten en je emoties. Het is logisch dat je je dan anders voelt: misschien somber, angstig, gefrustreerd, of dat je het gevoel hebt de controle te verliezen. De band tussen je lichaam en je geest is namelijk veel sterker dan we soms denken.

De verborgen last: hoe fysieke uitdagingen je mentaal raken

Lichamelijke klachten, of ze nu kort of lang duren, kunnen veel met je doen. je dagelijkse routine verandert, hobby's die je vroeger deed gaan misschien niet meer, en je sociale leven kan eronder lijden. Dit kan leiden tot:
● Verdriet en somberheid: het verlies van wat je kon, of het aanpassen aan een nieuwe situatie, kan leiden tot gevoelens van rouw.
● Angst en onzekerheid: angst voor de toekomst, of onzekerheid over je lichaam kunnen je dagelijks bezighouden.
● Frustratie en boosheid: waarom gebeurt dit mij? waarom kan ik niet meer wat ik wil?
● Een gevoel van machteloosheid: het idee dat je de controle kwijt bent over je eigen lichaam en leven.
Deze gevoelens zijn niet 'zwak', ze zijn een normale reactie op een moeilijke situatie. Het goede nieuws is dat je hiermee kunt leren omgaan. Sterker nog, het aanpakken van deze mentale aspecten is essentieel voor je algehele welzijn en je herstel.

De kracht van acceptatie (een tip vanuit ACT).

Een waardevolle benadering om met moeilijke gevoelens om te gaan, komt uit de Acceptance & Commitment Therapy (ACT). ACT leert je niet om je vervelende gevoelens en gedachten te laten verdwijnen, maar om er op een andere manier mee om te gaan. Een belangrijke tip uit ACT is:

Accepteer wat je niet kunt veranderen, en zet je energie in op wat je waardevol vindt.
Dit betekent niet dat je de lichamelijke klachten 'fijn' moet vinden. Het betekent dat je leert om de moeilijke gevoelens en gedachten die bij je fysieke uitdaging horen, er te laten zijn. Vechten tegen deze gevoelens kost vaak enorm veel energie. Als je stopt met vechten, komt er energie vrij voor dingen die wél belangrijk zijn voor jou.

Hoe pas je dit toe?
1. Erken je gevoelens: sta stil bij wat je voelt – de frustratie, de angst, het verdriet. probeer ze niet weg te duwen. observeer ze, zoals wolken die voorbij drijven.
2. Ontdek je waarden: wat vind je ondanks je klachten nog steeds belangrijk in het leven? Is dat contact met familie, creatief bezig zijn, de natuur in gaan, of iets anders?
3. Onderneem actie vanuit je waarden: ook al is het maar een kleine stap. Kun je niet wandelen, maar vind je verbinding met familie belangrijk? Bel dan eens met iemand. Kun je niet hardlopen, maar vind je bewegen belangrijk? Probeer dan eens rustige oefeningen die wel lukken. De natuur kan hierbij een prachtige rol spelen. Zelfs zitten in een groene omgeving kan al bijdragen aan het verminderen van angst- en depressieve symptomen en het verbeteren van je welzijn.

Deze aanpak helpt je om niet vast te komen zitten in je klachten, maar om ondanks de uitdagingen een betekenisvol leven te leiden. Het is een manier om de regie terug te pakken, stap voor stap.

Samen werken aan jouw welzijn

Je bent niet alleen op deze weg. Professionele ondersteuning kan een groot verschil maken in hoe je omgaat met de psychische aspecten van lichamelijke aandoeningen. Veel psychologen en therapeuten werken vanuit een benadering die de verbinding tussen lichaam en geest centraal stelt. Ze kunnen je helpen de psychische last te verlichten, of het nu gaat om het verwerken van een medisch trauma, het omgaan met de impact van een ziekte, of het vinden van nieuwe manieren om vitaal te zijn. Dit kan soms ook in een buitenomgeving, want therapie in de natuur kan waardevol zijn om innerlijke rust te vinden en dichter bij emoties te komen.
Want uiteindelijk gaat het erom dat jij weer veerkracht en vreugde ervaart in je leven, ondanks de uitdagingen die je tegenkomt.